W niedziele 19 stycznia 2020 roku odbywały się obchody 10-lecia Muzeum Zamek w Oświęcimiu. Salezjanie zostali zaszczyceni tytułem Przyjaciela Muzeum „Amicus” 2020. Uczestnicząc w tym uroczystym spotkaniu z ks. Mirosławem Gajdą, nie ukrywałem zaskoczenia z tego uhonorowania. Zapewne większą zasługę w tym mieli poprzedni dyrektorzy Dzieła Salezjańskiego w Oświęcimiu ks. Adam Paszek rozpoczynający współpracę i ks. Bogdan Nowak, który przez kilka lat zacieśniał bliską współpracę z Muzeum, a także młodzież z Oratorium św. Jana Bosko w Oświęcimiu współpracując i uczestnicząc w wielu „zamkowych” inicjatywach.

Spotkanie prócz tradycyjnych powitań i gratulacji, choć życzliwych, ciepłych i w wielu momentach bardzo osobistych, ozdobione było uroczystością wręczenia statuetek Przyjaciela Muzeum, toastem, tortem, a przede wszystkim pięknym koncertem kwartetu Fourmat Gabriel. Wykonanie kilku tang mistrza Astora Piazzolli okrasiło dodatkowymi emocjami te wynikające z życzliwości wobec: dynamicznej, radosnej i zawsze pełnej optymizmu dyrektor Wioletty Oleś oraz pracowników muzeum. Mimo sporego grona zaproszonych gości z różnych środowisk w kuluarach rozmowy odbywały się jak w gronie bliskich przyjaciół.

Dyrektor Muzeum przypomniała historię jego powstania, a także obfity jak na 10 lat działania, spis dokonań dotyczących zarówno ochrony, zachowywania, dokumentowania i gromadzenia eksponatów, jak i propagowanie historii jednakowo poprzez kulturę, edukację oraz działalność wydawniczą.

Wielu zapewne zadaje sobie pytanie, dlaczego Muzeum świętuje 10. rocznicę powstania, skoro Oświęcim ma 800-letnią historię i nazywany jest książęcym, a nawet królewskim miastem. Nie da się w tym momencie nie wspomnieć wielu tragedii związanych z trudnymi czasami II wojny światowej: śmieci, wysiedleń, a potem zasiedleń i nieustanne życie w cieniu nie tylko KL Auschwitz, ale jeszcze bardziej w niepojętności tego co tam się wydarzyło.

O powołaniu w Oświęcimiu takiej placówki myślano już przed II wojną światową oraz ponownie na początku lat 50. XX wieku, ale dopiero 1 stycznia 2010 roku decyzją Rady Miasta w Oświęcimiu (decyzja z dnia 30 września 1009 r.) stało się to faktem. Należy jednak wspomnieć, że  Muzeum skorzystało z pracy i eksponatów Zbiorów Historyczno-Etnograficznych, które powstały w 1993 r. i podlegały Oświęcimskiemu Centrum Kultury. Od pierwszych dni po swoim powstaniu Muzeum realizuje misję popularyzowania historii Ziemi Oświęcimskiej poprzez organizację widowisk i imprez plenerowych np.: Jarmarku Kasztelańskiego, różne formy edukacyjne, jak lekcje historii i warsztaty dla dzieci, młodzieży i całych rodzin oraz wiele wystaw stałych i czasowych – było ich w sumie ponad 60. Nie bez znaczenia jest wspomnienie o opiece nad  utworzoną filią muzeum w zabytkowym ratuszu na Rynku, troska o zagospodarowanie i niedalekie udostępnienie podziemnych reliktów oraz tuneli pod zamkiem.

Radością i zaszczytem jest mieć takiego przyjaciela – serdecznie zapraszamy w jego gościnne progi, a więcej o gali można przeczytać w tekście opublikowanym na stronie muzeum, tam też opublikowano więcej zdjęć.

Dariusz Bartocha sdb
Foto: Dariusz Bartocha sdb